CHỈ THỊ
Về việc chấn chỉnh công tác quản lý và nâng cao hiệu quả hoạt động
của các khu kinh tế, khu công nghiệp, cụm công nghiệp
_________________________
Trong thời gian qua, các khu kinh tế ven biển, khu kinh tế cửa khẩu (KKT), khu công nghiệp (KCN), cụm công nghiệp (CCN) đã góp phần hiện đại hóa hệ thống kết cấu hạ tầng, đơn giản hóa thủ tục hành chính, tổ chức bộ máy và cơ chế quản lý gọn nhẹ, linh hoạt, qua đó xây dựng môi trường đầu tư thông thoáng, hấp dẫn, đặc biệt là đối với đầu tư trực tiếp nước ngoài, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng giá trị sản xuất công nghiệp, giải quyết việc làm, chuyển dịch cơ cấu kinh tế và lao động, góp phần củng cố an ninh quốc phòng.
Bên cạnh những kết quả tích cực đã đạt được, quá trình phát triển các KKT, KCN, CCN còn có một số vấn đề bất cập, chậm được khắc phục: Chất lượng quy hoạch chưa tốt; phát triển quá nhanh về số lượng; đầu tư phát triển còn dàn trải; cơ cấu đầu tư vào KKT, KCN, CCN còn bất hợp lý; tỷ lệ lấp đầy đất công nghiệp chưa cao; chưa khắc phục được tình trạng ô nhiễm môi trường; nhà ở, thu nhập, đời sống vật chất và tinh thần của người lao động chưa được đảm bảo.
Để khắc phục những hạn chế nêu trên, tiếp tục phát huy vai trò và đóng góp quan trọng của các KKT, KCN, CCN vào công cuộc phát triển kinh tế - xã hội đất nước, đảm bảo phát triển bền vững về mặt kinh tế, môi trường, xã hội, thực hiện mục tiêu đến năm 2020 Việt Nam cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại như đã đề ra tại Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2011 - 2020, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quán triệt và thực hiện các nhiệm vụ sau đây:
1. Bộ Kế hoạch và Đầu tư:
a) Chủ trì, phối hợp với Bộ, ngành liên quan rà soát, đánh giá tình hình thực hiện cơ chế, chính sách phát triển KCN, KCX, KKT, trên cơ sở đó dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 29/2008/NĐ-CP ngày 14 tháng 3 năm 2008 của Chính phủ quy định về KCN, KCX, KKT; trình Chính phủ xem xét, quyết định trong quý III năm 2012.
b) Chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương liên quan tiến hành đánh giá việc thực hiện quy hoạch, thành lập, hoạt động của các KKT, KCN và đề xuất biện pháp xử lý đối với các KKT, KCN hoạt động kém hiệu quả, gây lãng phí đất đai, ô nhiễm môi trường; trên cơ sở đó rà soát, điều chỉnh Quy hoạch phát triển KKT, KCN Việt Nam đến năm 2020 trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trong quý IV năm 2012. Trước mắt, trong quá trình thực hiện rà soát điều chỉnh Quy hoạch, yêu cầu tạm dừng việc bổ sung quy hoạch, thành lập mới các KKT, KCN trên cả nước cho đến khi có chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
c) Chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan xây dựng Đề án rà soát, xây dựng tiêu chí lựa chọn một số KKT để tập trung đầu tư phát triển trong giai đoạn từ năm 2013, trình Thủ tướng Chính phủ trong quý II năm 2012 theo hướng ngân sách trung ương đầu tư tập trung cho các KKT có tiềm năng phát triển thuận lợi nhất đã được lựa chọn để sớm phát huy hiệu quả, tạo tác động tích cực lan tỏa khu vực xung quanh và trong các KKT này cũng chỉ bố trí cho một số công trình kết cấu hạ tầng thiết yếu theo quy định.
d) Hàng năm, tiến hành rà soát các KCN thuộc diện hỗ trợ vốn ngân sách Trung ương để bố trí đủ hạn mức tối đa cho một số KCN ngay trong năm kế hoạch. Đến năm 2015, hoàn thành chương trình hỗ trợ có mục tiêu từ ngân sách trung ương cho phát triển kết cấu hạ tầng KCN tại các địa phương có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn.
đ) Phối hợp với các Bộ, ngành và địa phương liên quan chỉ đạo, hướng dẫn triển khai:
- Xây dựng kết cấu hạ tầng KKT, KCN, CCN đúng tiến độ, theo quy hoạch được duyệt và đảm bảo chất lượng theo quy định; bố trí quỹ đất để đầu tư xây dựng khu tái định cư và khu nhà ở cho người lao động.
- Đa dạng hóa các hình thức huy động các nguồn vốn đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng KKT, KCN, CCN.
- Xử lý kiên quyết các dự án trong KKT, KCN, CCN hoạt động kém hiệu quả, không tuân thủ quy định của pháp luật; xem xét việc thu hồi Giấy chứng nhận đầu tư đối với các dự án thực hiện không đúng quy định, không triển khai hoặc triển khai xây dựng hạ tầng, nhà xưởng, trang thiết bị chậm tiến độ, xin gia hạn nhiều lần.
- Thu hút đầu tư có chọn lọc, có định hướng theo ngành nghề phù hợp với điều kiện phát triển của từng địa phương; ưu tiên thu hút các ngành công nghiệp phụ trợ, các dự án có công nghệ tiên tiến, hiện đại, thân thiện với môi trường; chú trọng tính liên kết ngành trong phát triển KKT, KCN, CCN.
- Đảm bảo tính chặt chẽ trong quá trình tổ chức thẩm tra cấp, điều chỉnh Giấy chứng nhận đầu tư đối với các dự án đầu tư vào KKT, KCN, CCN, đặc biệt là các dự án có tính chất phức tạp, có quy mô vốn lớn, dự án thuộc lĩnh vực đầu tư có điều kiện.
- Xây dựng, trình Thủ tướng Chính phủ Đề án kiện toàn tổ chức bộ máy của hệ thống cơ quan quản lý Nhà nước đối với KKT, KCN từ Trung ương tới địa phương.
2. Bộ Công Thương:
- Chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành và các địa phương liên quan tiến hành đánh giá kết quả 2 năm thực hiện Quyết định số 105/2009/QĐ-TTg ngày 19 tháng 8 năm 2009 của Thủ tướng Chính phủ về Quy chế quản lý cụm công nghiệp và việc triển khai quy hoạch, thành lập và hoạt động của các CCN của các địa phương; trên cơ sở đó xem xét xử lý theo thẩm quyền hoặc đề xuất các biện pháp xử lý đối với các CCN hoạt động không tuân thủ theo quy định, hoạt động kém hiệu quả hoặc chậm triển khai, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong quý III năm 2012. Trong quá trình thực hiện rà soát, yêu cầu tạm dừng việc bổ sung quy hoạch, thành lập, mở rộng CCN trên cả nước cho đến khi có chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
- Chủ trì, phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn, xử lý đối với các CCN đã được hình thành trước khi Quy chế hoạt động của Cụm công nghiệp được ban hành kèm theo Quyết định số 105/2009/QĐ-TTg ngày 19 tháng 8 năm 2009 của Thủ tướng Chính phủ và hướng dẫn thực hiện hỗ trợ đầu tư từ ngân sách trung ương xây dựng hạ tầng CCN tại các địa phương có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn báo cáo, Thủ tướng Chính phủ trong quý II năm 2012.
3. Bộ Tài nguyên và Môi trường:
- Chủ trì, phối hợp với Bộ ngành liên quan đánh giá tình hình triển khai quy định của pháp luật về sử dụng đất, bồi thường giải phóng mặt bằng đối với KKT, KCN, CCN; tổng hợp vướng mắc của địa phương, doanh nghiệp và báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong quý IV năm 2012.
- Chủ trì, phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Công Thương và các Bộ, ngành liên quan tổ chức rà soát, kiểm tra công tác bảo vệ môi trường của các KKT, KCN, CCN, đặc biệt là đối với các KCN đã có dự án đầu tư hoạt động sản xuất kinh doanh nhưng chưa có công trình xử lý nước thải tập trung để có biện pháp kịp thời chấn chỉnh, yêu cầu các KCN này hoàn thành hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt tiêu chuẩn môi trường; báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong quý IV năm 2012.
4. Bộ Xây dựng:
- Chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan đánh giá tình hình triển khai và đề xuất sửa đổi, bổ sung Quyết định số 66/2009/QĐ-TTg ngày 24 tháng 4 năm 2009 của Thủ tướng Chính phủ về chính sách phát triển nhà ở cho công nhân lao động trong KCN thuê, trình Thủ tướng Chính phủ trong quý IV năm 2012.
- Chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan rà soát, đánh giá việc lập quy hoạch xây dựng các KKT, KCN, CCN, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong quý III năm 2012.
5. Bộ Tài chính:
Chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan nghiên cứu, đánh giá tác động của việc thay đổi chính sách ưu đãi thuế, tài chính đối với hoạt động của các doanh nghiệp trong KKT, KCN, CCN, tổng hợp các kiến nghị của địa phương và doanh nghiệp về ưu đãi thuế, tài chính đối với KKT, KCN, CCN; trên cơ sở đó đề xuất điều chỉnh chính sách ưu đãi thuế, tài chính áp dụng đối với doanh nghiệp trong KKT, KCN, CCN theo hướng đảm bảo ưu đãi hợp lý, tạo sự hấp dẫn thu hút các dự án đầu tư phát triển hạ tầng, dự án sản xuất trong KKT, KCN, CCN, hạn chế tối đa việc bố trí các dự án sản xuất công nghiệp nằm ngoài các KKT, KCN, CCN; báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong quý III năm 2012.
6. Bộ Nội vụ:
a) Tăng cường theo dõi, đánh giá, hướng dẫn hoạt động của hệ thống các cơ quan quản lý Nhà nước đối với KKT, KCN, CCN trong những lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý Nhà nước của Bộ Nội vụ.
b) Chủ trì, phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các Bộ, ngành và địa phương liên quan xây dựng, trình Thủ tướng Chính phủ Đề án kiện toàn tổ chức bộ máy của hệ thống cơ quan quản lý Nhà nước đối với KKT, KCN từ Trung ương tới địa phương.
7. Các Bộ, ngành liên quan khác trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ, tăng cường công tác quản lý Nhà nước đối với KKT, KCN, CCN và hướng dẫn cụ thể Ủy ban nhân dân, Ban quản lý KKT, KCN các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thực hiện đầy đủ các quyền hạn, trách nhiệm quản lý KKT, KCN, CCN trên địa bàn theo quy định của pháp luật về KKT, KCN, CCN.
8. Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
a) Rà soát quy hoạch, thành lập và hoạt động của các KKT, KCN, CCN đề xuất biện pháp xử lý đối với các KKT, KCN, CCN chậm triển khai, kém hiệu quả, báo cáo Bộ Kế hoạch và Đầu tư (đối với KKT, KCN) và Bộ Công Thương (đối với CCN) trong quý II năm 2012.
b) Tuân thủ nghiêm túc điều kiện, trình tự, thủ tục về quy hoạch, thành lập mới mở rộng KKT, KCN, CCN, đảm bảo phát triển KKT, KCN, CCN phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương, đảm bảo hiệu quả sử dụng đất không phát triển KKT, KCN, CCN trên đất trồng lúa có năng suất ổn định. Kiên quyết thu hồi Giấy chứng nhận đầu tư, thu hồi diện tích đã giao nhưng chủ đầu tư không có khả năng hoặc cố tình kéo dài không thực hiện dự án đầu tư xây dựng KCN, CCN. Tập trung chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ bồi thường giải phóng mặt bằng đối với diện tích đất đã có quyết định thu hồi giao chủ đầu tư xây dựng KCN, CCN và khu đô thị và dân cư tập trung.
c) Chỉ đạo Ban quản lý KKT, KCN và các sở, ngành liên quan tuân thủ nghiêm túc quy trình cấp, điều chỉnh Giấy chứng nhận đầu tư của các dự án trong KKT, KCN, CCN và tập trung các dự án đầu tư sản xuất kinh doanh trên địa bàn vào các KCN, CCN, kiên quyết không thu hồi thêm diện tích đất cho các dự án đầu tư sản xuất kinh doanh ngoài KCN, CCN.
d) Chỉ đạo Ban quản lý KKT, KCN và các sở, ngành liên quan rà soát và có biện pháp xử lý đối với các dự án trong KKT, KCN, CCN không tuân thủ theo quy định, chậm triển khai theo tiến độ; báo cáo kết quả rà soát tới Bộ Kế hoạch và Đầu tư (đối với dự án trong KKT, KCN) và Bộ Công Thương (đối với dự án trong CCN) trong quý III năm 2012 để tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.
đ) Chỉ đạo việc bố trí quỹ đất, quy hoạch, xây dựng các công trình tái định cư, nhà ở cho người lao động và các công trình dịch vụ, tiện ích công cộng phục vụ KKT, KCN, CCN phù hợp với tiến độ hoạt động của KKT, KCN, CCN.
e) Xử lý nghiêm các trường hợp KCN, CCN không chấp hành các quy định về công tác bảo vệ môi trường KCN, CCN; đôn đốc các KCN có dự án đầu tư đang hoạt động mà chưa có công trình xử lý nước thải tập trung phải sớm xây dựng công trình xử lý nước thải tập trung đạt tiêu chuẩn môi trường.
g) Đối với các địa phương chưa ban hành Quy chế phối hợp giữa Ban quản lý KKT, KCN với các cơ quan thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh về quản lý nhà nước đối với KKT, KCN và giữa các sở, ngành, Ủy ban nhân dân các cấp và các đơn vị liên quan trong việc quản lý Nhà nước đối với CCN thì cần sớm ban hành các Quy chế này, nhằm đảm bảo vai trò đầu mối của Ban quản lý KKT, KCN theo phân cấp, ủy quyền đã được quy định trong Nghị định số 29/2008/NĐ-CP ngày 14 tháng 3 năm 2008 của Chính phủ và thực hiện tốt Quy chế quản lý CCN ban hành kèm theo Quyết định số 105/2009/QĐ-TTg ngày 19 tháng 8 năm 2009 của Thủ tướng Chính phủ.
9. Các Bộ, ngành và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo thực hiện tốt chỉ thị này và báo cáo kết quả thực hiện với Thủ tướng Chính phủ theo đúng tiến độ, đồng thời gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư để tổng hợp.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư chịu trách nhiệm hướng dẫn, theo dõi, đôn đốc thực hiện, kịp thời báo cáo Thủ tướng Chính phủ những vấn đề phát sinh trong quá trình thực hiện Chỉ thị này./.