THÔNG TƯ
Hướng dẫn về cơ chế thí điểm huy động kinh phí hỗ trợ công tác phòng,
chống buôn lậu thuốc lá điếu và sản xuất, buôn bán thuốc lá giả
Căn cứ Nghị định số 77/2003/NĐ-CP ngày 01 tháng 07 năm 2003 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Tài chính.
Căn cứ chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công văn số 7538/VPCP-V.I ngày 26 tháng 12 năm 2006 và công văn số 319/VPCP-V.I ngày 16 tháng 01 năm 2007 của Văn phòng Chính phủ.
Bộ Tài chính hướng dẫn việc thực hiện thí điểm cơ chế huy động và quản lý, sử dụng kinh phí hỗ trợ công tác phòng, chống buôn lậu thuốc lá điếu và sản xuất, buôn bán thuốc lá giả như sau:
I. NHỮNG QUY ĐỊNH CHUNG
1. Thông tư này hướng dẫn cơ chế huy động nguồn kinh phí đóng góp từ các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh thuốc lá để hình thành Quỹ hỗ trợ công tác phòng chống buôn lậu thuốc lá điếu, sản xuất, buôn bán thuốc lá giả (gọi tắt là Quỹ) và việc quản lý, sử dụng Quỹ này.
2. Đối tượng đóng góp kinh phí hình thành Quỹ là các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh thuốc lá thuộc Hiệp hội thuốc lá Việt Nam và các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh thuốc lá khác hoạt động hợp pháp tại Việt Nam tự nguyện đóng góp kinh phí vào Quỹ (gọi tắt là doanh nghiệp).
3. Đối tượng thụ hưởng kinh phí từ Quỹ này bao gồm: các lực lượng chức năng trực tiếp thực hiện các hoạt động điều tra, xác minh, tổ chức kiểm tra, bắt giữ, xử lý tiêu huỷ thuốc lá điếu nhập lậu, thuốc lá giả; Ban chỉ đạo chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại Trung ương và bộ phận thường trực giúp việc (gọi tắt là Ban chỉ đạo 127 Trung ương); Các Ban chỉ đạo chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại cấp tỉnh và bộ phận thường trực giúp việc (gọi tắt là Ban chỉ đạo 127 các địa phương) trực tiếp thực hiện công tác chỉ đạo, phối hợp lực lượng để triển khai bắt giữ, xử lý tiêu huỷ thuốc lá điếu nhập lậu, thuốc lá giả.
4. Hiệp hội thuốc lá Việt Nam chịu trách nhiệm về việc huy động, quản lý, sử dụng Quỹ theo hướng dẫn tại Thông tư này. Số kinh phí đã sử dụng trong năm để hỗ trợ cho công tác phòng chống buôn lậu thuốc lá điếu, sản xuất, buôn bán thuốc lá giả do Hiệp hội thuốc lá Việt Nam phân bổ cho doanh nghiệp có đóng góp Quỹ được hạch toán vào chi phí hợp lý khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp.
II. NỘI DUNG CƠ CHẾ HUY ĐỘNG VÀ SỬ DỤNG QUỸ
1. Nguyên tắc huy động kinh phí đóng góp và sử dụng Quỹ
1.1. Nguyên tắc huy động kinh phí đóng góp Quỹ:
- Tổng mức đóng góp Quỹ hàng năm được xác định căn cứ vào số lượng thực tế thuốc lá nhập lậu, thuốc lá giả bị bắt giữ, xử lý tiêu huỷ của năm trước; số dự kiến của năm kế hoạch; và chế độ hiện hành của Nhà nước về quản lý, xử lý tang vật, phương tiện tịch thu sung quỹ nhà nước do vi phạm pháp luật.
- Mức đóng góp vào Quỹ của mỗi doanh nghiệp phải được công khai, bảo đảm công bằng, bình đẳng giữa các doanh nghiệp, khuyến khích các doanh nghiệp có điều kiện thuận lợi đóng góp cao hơn mức chung.
- Toàn bộ số tiền do các doanh nghiệp đóng góp để lập Quỹ này được gửi vào một tài khoản riêng gửi tại ngân hàng do Hiệp hội thuốc lá Việt Nam đứng tên và quản lý.
1.2. Nguyên tắc quản lý, sử dụng Quỹ:
- Quỹ được sử dụng để hỗ trợ thêm cho các đối tượng thụ hưởng nêu tại điểm 3, Mục I Thông tư này để thực hiện công tác kiểm tra, ngăn chặn, bắt giữ, xử lý, tiêu huỷ thuốc lá điếu nhập lậu, thuốc lá giả và các hoạt động điều phối, hội nghị tập huấn nghiệp vụ, sơ kết, tổng kết, khen thưởng, phổ biến pháp luật về phòng chống buôn lậu thuốc lá điếu và sản xuất, buôn bán thuốc lá giả. Không được sử dụng Quỹ để chi cho các nội dung khác không liên quan đến hoạt động phòng chống buôn lậu thuốc lá điếu, sản xuất, buôn bán thuốc lá giả.
- Việc thanh toán cho các lực lượng chức năng trong công tác phòng chống buôn lậu thuốc lá điếu, thuốc lá giả căn cứ vào số lượng thuốc lá thực tế bị bắt giữ được tiêu huỷ ghi trên Quyết định tịch thu của cơ quan bắt giữ, xử lý vi phạm và Biên bản tiêu huỷ thuốc lá điếu nhập lậu, thuốc lá giả của Hội đồng xử lý tiêu huỷ.
- Quỹ phải được quản lý chặt chẽ, sử dụng đúng mục đích; kết thúc năm tài chính, Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam phải gửi báo cáo tình hình huy động, sử dụng Quỹ đến Cục Thuế địa phương nơi doanh nghiệp đóng trụ sở chính.
- Đơn vị sử dụng kinh phí phải theo dõi, hạch toán riêng khoản kinh phí hỗ trợ này; xây dựng quy chế sử dụng kinh phí theo nguyên tắc công khai, minh bạch. Thủ trưởng đơn vị sử dụng kinh phí hỗ trợ căn cứ vào các nội dung chi tại điểm 3, Mục II Thông tư này để quyết định mức chi cụ thể cho phù hợp với công tác của đơn vị và chịu trách nhiệm trực tiếp trước cơ quan chủ quản cấp trên. Số kinh phí chưa sử dụng hết được chuyển sang năm sau để tiếp tục sử dụng.
2. Lập dự toán và thông báo mức đóng góp Quỹ:
- Hàng năm, căn cứ vào tình hình thực tế về buôn lậu thuốc lá điếu và sản xuất, buôn bán thuốc lá giả, các phương án tổ chức phối hợp, triển khai chống buôn lậu thuốc lá điếu, thuốc lá giả của Ban chỉ đạo 127 Trung ương, dự kiến kế hoạch về số lượng thuốc lá điếu bị bắt giữ, tiêu huỷ và mức kinh phí cần hỗ trợ tính theo đầu bao thuốc lá thực tế bị bắt giữ, tiêu huỷ nêu tại tiết 3.1 điểm 3 Mục II Thông tư này, Hiệp hội thuốc lá Việt Nam thống nhất với các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh thuốc lá lập dự toán tổng mức huy động kinh phí đóng góp Quỹ.
- Căn cứ vào kế hoạch sản xuất thuốc lá điếu hàng năm và dự toán về mức huy động kinh phí đóng góp Quỹ (sau khi trừ phần đóng góp của doanh nghiệp tự nguyện hỗ trợ cao hơn mức đóng góp chung), Hiệp hội thuốc lá Việt Nam xác định tỷ lệ đóng góp kế hoạch áp dụng chung cho các doanh nghiệp.
Ví dụ: Kế hoạch doanh thu sản xuất thuốc lá điếu của ngành thuốc lá năm 2008 là 15.000 tỷ đồng. Dự toán về tổng mức huy động đóng góp Quỹ là 45 tỷ đồng, trong đó riêng Doanh nghiệp A tự nguyện đóng góp 50 %, như vậy, mức kinh phí cần huy động trong năm 2008 làm căn cứ xác định tỷ lệ đóng góp chung cho các doanh nghiệp còn lại là 22,5 tỷ đồng. Tỷ lệ (%) đóng góp kế hoạch áp dụng chung cho các doanh nghiệp còn lại được xác định như sau:
22,5 tỷ đồng/15.000 tỷ đồng = 0,15%
- Hiệp hội thuốc lá Việt Nam thông báo công khai cho các doanh nghiệp về dự toán tổng mức huy động kinh phí đóng góp Quỹ và tỷ lệ (%) đóng góp kế hoạch áp dụng chung cho các doanh nghiệp. Riêng năm 2007, tỷ lệ đóng góp Quỹ là 0,12% doanh thu dự toán (kế hoạch).
Căn cứ vào doanh thu kế hoạch của từng doanh nghiệp trong năm, Hiệp hội thuốc lá Việt Nam xác định dự toán mức đóng góp Quỹ cho cả năm của từng doanh nghiệp và thông báo lại cho các doanh nghiệp để làm căn cứ thực hiện, đồng thời gửi Bộ Tài chính (Tổng cục Thuế) và Cục thuế địa phương nơi doanh nghiệp đóng trụ sở chính để theo dõi (Mẫu số 01).
- Hàng quý, căn cứ vào tỷ lệ đóng góp kế hoạch áp dụng chung do Hiệp hội thuốc lá Việt Nam thông báo và doanh thu thực hiện của quý trước, các doanh nghiệp chủ động tạm tính số kinh phí phải đóng góp của quý (riêng các doanh nghiệp tự nguyện đóng góp cao hơn mức chung, số kinh phí đóng góp theo mức thỏa thuận với Hiệp hội) và chuyển tiền về Hiệp hội thuốc lá Việt Nam trong 10 ngày đầu của mỗi quý.
3. Sử dụng Quỹ
Quỹ được sử dụng để hỗ trợ cho các khoản chi sau:
3.1. Chi hỗ trợ cho các lực lượng chức năng trực tiếp thực hiện các hoạt động điều tra, xác minh, tổ chức kiểm tra, bắt giữ, xử lý và tiêu huỷ thuốc lá điếu nhập lậu, thuốc lá giả, bao gồm các khoản sau:
- Chi cho việc điều tra, mua tin, xác minh, bắt giữ, vận chuyển, bảo quản, giám định, giao nhận, chi bồi dưỡng làm đêm, thêm giờ, tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ, tuyên truyền, sơ kết, tổng kết, họp Hội đồng xử lý, tiêu huỷ;
- Chi khen thưởng cho tập thể, cá nhân có thành tích trong công tác phòng, chống thuốc lá nhập lậu và thuốc lá giả.
Số kinh phí hỗ trợ cho các lực lượng trực tiếp được xác định căn cứ vào số lượng bao thuốc lá nhập lậu, thuốc lá giả bị bắt giữ, tiêu huỷ (ghi trên Quyết định xử lý tịch thu thuốc lá điếu nhập lậu, thuốc lá giả và Biên bản tiêu huỷ thuốc lá điếu nhập lậu, thuốc lá giả) và mức hỗ trợ theo đầu bao thuốc lá thực tế bị bắt giữ, tiêu huỷ được phân biệt theo giá bán, cụ thể là: 1.000 đồng/bao đối với loại thuốc có giá bán từ 6.000 đồng/bao trở lên; 500 đồng/bao đối với loại thuốc lá có giá bán thấp hơn 6.000 đồng/bao.
Giá bán thuốc lá nêu tại điểm này là giá bán thực tế bình quân trên thị trường. Danh mục các loại thuốc lá có giá từ 6.000 đồng/bao trở lên và giá dưới 6.000 đồng/bao làm căn cứ hỗ trợ kinh phí do Hiệp hội thuốc lá Việt Nam và Ban chỉ đạo 127 Trung ương xác định hàng năm.
3.2. Chi hỗ trợ cho Ban chỉ đạo 127 Trung ương và Ban chỉ đạo 127 các địa phương trong công tác tổ chức triển khai, chỉ đạo, kiểm tra thực hiện các biện pháp phòng, chống buôn lậu thuốc lá điếu và sản xuất, buôn bán thuốc lá giả, bao gồm các khoản sau:
- Chi hỗ trợ xây dựng kế hoạch, phương án, đề án tác chiến về phòng chống buôn lậu thuốc lá điếu và sản xuất, buôn bán thuốc lá giả;
- Chi hỗ trợ tổ chức hội nghị, hội thảo chuyên đề, tập huấn nghiệp vụ triển khai kế hoạch, biện pháp phối hợp giữa các Bộ, ngành, cơ quan có liên quan;
- Chi hỗ trợ triển khai thực hiện tuyên truyền, vận động, phổ biến pháp luật về phòng chống buôn lậu thuốc lá điếu và sản xuất, buôn bán thuốc lá giả;
- Chi hỗ trợ tổ chức công tác kiểm tra định kỳ hoặc đột xuất về phòng chống buôn lậu thuốc lá điếu và sản xuất, buôn bán thuốc lá giả tại các địa phương;
- Chi hỗ trợ sơ kết, tổng kết, khen thưởng động viên các tổ chức, cá nhân có thành tích trong công tác phòng chống buôn lậu thuốc lá điếu và sản xuất, buôn bán thuốc lá giả.
3.3. Trường hợp thuốc lá điếu nhập lậu, thuốc lá giả bị bắt giữ trong năm 2006 mà tiến hành tiêu huỷ trong năm 2007 cũng được thực hiện theo hướng dẫn tại Thông tư này.
4. Quy trình thực hiện hỗ trợ kinh phí từ Quỹ
Hiệp hội thuốc lá Việt Nam thực hiện việc hỗ trợ kinh phí cho công tác phòng chống buôn lậu thuốc lá điếu và sản xuất, buôn bán thuốc lá giả theo quy trình sau:
4.1. Đối với lực lượng chức năng trực tiếp thực hiện bắt giữ, xử lý tiêu huỷ thuốc lá nhập lậu, thuốc lá giả:
Căn cứ văn bản thông báo của Ban chỉ đạo 127 các địa phương về số lượng, chủng loại thuốc lá nhập lậu, thuốc lá giả thực tế bị bắt giữ, tiêu huỷ, Hiệp hội thuốc lá Việt Nam xác định số kinh phí hỗ trợ cho các lực lượng trực tiếp.
Việc chuyển kinh phí hỗ trợ cho các lực lượng trực tiếp được thực hiện theo từng lô thuốc lá bị bắt giữ, tiêu huỷ, qua đầu mối là Ban chỉ đạo 127 các địa phương theo 2 bước sau:
- Khi nhận được thông báo của Ban chỉ đạo 127 địa phương về số lượng, chủng loại thuốc lá bị bắt giữ (kèm theo Quyết định xử lý tịch thu thuốc lá nhập lậu, thuốc lá giả), Hiệp hội thuốc lá Việt Nam tạm ứng 50% số kinh phí hỗ trợ xác định cho lô thuốc lá bị bắt giữ.
- Khi nhận được thông báo của Ban chỉ đạo 127 địa phương về số lượng, chủng loại thuốc lá bị bắt giữ đã được tiêu huỷ (kèm theo Biên bản tiêu huỷ thuốc lá điếu nhập lậu, thuốc lá giả), Hiệp hội thuốc lá Việt Nam thanh toán 50% số kinh phí hỗ trợ còn lại.
Chậm nhất là 10 ngày làm việc kể từ ngày nhận được văn bản thông báo của Ban chỉ đạo 127 các địa phương và các giấy tờ kèm theo, Hiệp hội thuốc lá Việt Nam chuyển kinh phí về tài khoản của Ban chỉ đạo 127 các địa phương.
Mỗi khi nhận được kinh phí do Hiệp hội thuốc lá Việt Nam chuyển đến, Ban chỉ đạo 127 các địa phương có trách nhiệm tạm ứng hoặc thanh toán cho các lực lượng chức năng trực tiếp bắt giữ, tiêu huỷ thuốc lá điếu nhập lậu, thuốc lá giả.
4.2. Đối với các Ban chỉ đạo 127 Trung ương và địa phương:
Căn cứ kết quả bắt giữ, tiêu huỷ thuốc lá nhập lậu, thuốc lá giả của từng quý, Hiệp hội thuốc lá Việt Nam chuyển kinh phí cho Ban chỉ đạo 127 Trung ương và Ban chỉ đạo 127 các địa phương, nơi có thuốc lá điếu nhập lậu, thuốc lá giả bị bắt giữ, tiêu huỷ trong 10 ngày đầu của quý tiếp theo.
Số kinh phí hỗ trợ cho hoạt động của Ban chỉ đạo 127 Trung ương và Ban chỉ đạo 127 các địa phương tối đa không quá 10% số kinh phí hỗ trợ cho các lực lượng trực tiếp bắt giữ nêu tại tiết 4.1 điểm này, trong đó 3% trích cho Ban chỉ đạo 127 Trung ương và 7% trích cho Ban chỉ đạo 127 các địa phương, nơi có thuốc lá điếu nhập lậu, thuốc lá giả bị bắt giữ, tiêu huỷ.
5. Quyết toán Quỹ
Kết thúc năm, Hiệp hội thuốc lá Việt Nam có trách nhiệm quyết toán tình hình huy động, quản lý, sử dụng Quỹ và thông báo cho các doanh nghiệp làm căn cứ thực hiện, cụ thể gồm các nội dung sau:
- Tổng số kinh phí thực tế đã huy động được trong năm, chi tiết theo đối tượng doanh nghiệp đóng góp;
- Số lượng, chủng loại thuốc lá điếu nhập lậu, thuốc lá giả bị bắt giữ, xử lý tiêu huỷ trong năm; mức kinh phí hỗ trợ tính theo đầu bao thuốc lá.
- Tổng số kinh phí thực tế đã hỗ trợ cho các lực lượng chức năng và Ban chỉ đạo 127 Trung ương, Ban chỉ đạo 127 các địa phương, chi tiết theo đối tượng sử dụng (Mẫu số 02);
- Số dư Quỹ đến 31/12.
Doanh nghiệp có trách nhiệm gửi kết quả doanh thu thực tế thực hiện trong năm đến Hiệp hội thuốc lá Việt Nam chậm nhất không quá ngày 15 tháng 01 năm sau để tổng hợp kết quả doanh thu thực hiện của toàn ngành.
Căn cứ vào số kinh phí Quỹ đã sử dụng và kết quả doanh thu thực hiện toàn ngành trong năm, Hiệp hội thuốc lá Việt Nam tính toán, xác định tỷ lệ đóng góp thực tế cả năm chung cho các doanh nghiệp, số kinh phí đóng góp Quỹ thực tế đã sử dụng được hạch toán vào chi phí hợp lý và số kinh phí thừa hoặc thiếu so với số kinh phí đã đóng góp theo dự toán đầu năm của từng doanh nghiệp (Mẫu số 03) và thông báo cho doanh nghiệp để biết và làm căn cứ hạch toán vào chi phí hợp lý khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp; đồng thời gửi Bộ Tài chính (Tổng cục Thuế) và Cục thuế địa phương nơi doanh nghiệp đóng trụ sở để theo dõi.
Số kinh phí được hạch toán vào chi phí hợp lý nhiều hơn so với số đã đóng góp theo dự toán đầu năm thì doanh nghiệp phải đóng góp bổ sung số còn thiếu vào Quỹ. Số kinh phí được hạch toán vào chi phí hợp lý ít hơn so với số đã đóng góp theo dự toán đầu năm thì được chuyển số thừa sang năm sau để trừ vào số phải đóng góp Quỹ của năm sau.
Thông báo của Hiệp hội thuốc lá Việt Nam theo Mẫu số 03 là chứng từ hợp pháp để xác định chi phí hợp lý của từng doanh nghiệp.
6. Về chứng kiến tiêu huỷ thuốc lá nhập lậu, thuốc lá giả
Việc tiêu huỷ thuốc lá điếu nhập lậu, thuốc lá giả được tiến hành theo định kỳ dưới sự chứng kiến của Hiệp hội thuốc lá Việt Nam, như sau:
- Cơ quan, đơn vị ra Quyết định tịch thu thuốc lá điếu nhập lậu, thuốc lá giả lập kế hoạch tiêu huỷ gửi cho Ban chỉ đạo 127 các địa phương, nơi có thuốc lá điếu nhập lậu, thuốc lá giả bị bắt giữ, tiêu huỷ để thông báo cho Hiệp hội thuốc lá Việt Nam cử đại diện (bao gồm các doanh nghiệp có đóng góp Quỹ như Công ty British American Tobacco Việt Nam và các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh thuốc lá khác) đến chứng kiến việc tiêu huỷ thuốc lá điếu nhập lậu, thuốc lá giả. Thông báo về việc tiêu huỷ thuốc lá điếu nhập lậu, thuốc lá giả phải được gửi đến Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam chậm nhất là 7 ngày trước khi tiến hành việc tiêu huỷ.
- Việc tiêu huỷ thuốc lá điếu nhập lậu, thuốc lá giả được thực hiện hàng tháng, trường hợp số lượng thuốc lá bắt giữ lớn thì có thể tiêu huỷ nhiều lần trong tháng.
- Tổ chức tiêu huỷ thuốc lá nhập lậu, thuốc lá giả do Hội đồng xử lý tiêu huỷ thực hiện và phải lập biên bản có đầy đủ chữ ký của các thành viên Hội đồng theo hướng dẫn tại tiết c, điểm 1.1, Mục III, Thông tư số 72/2004/TT-BTC ngày 15 tháng 07 năm 2004 của Bộ Tài chính hướng dẫn việc quản lý và xử lý tang vật, phương tiện tịch thu sung quỹ Nhà nước do vi phạm hành chính.
III. TRÁCH NHIỆM CỦA HIỆP HỘI THUỐC LÁ VIỆT NAM
Hiệp hội thuốc lá Việt Nam có trách nhiệm tổ chức thực hiện việc huy động kinh phí, quản lý, sử dụng Quỹ theo hướng dẫn tại Thông tư này và chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác của các số liệu do Hiệp hội thông báo nêu tại điểm 5, Mục II Thông tư này.
Đối với số thuốc lá điếu nhập lậu, thuốc lá giả bị bắt giữ mà lực lượng trực tiếp đã được tạm ứng 50% kinh phí hỗ trợ nhưng chưa tiến hành tiêu huỷ, Hiệp hội thuốc lá Việt Nam có trách nhiệm đề nghị cơ quan bắt giữ, xử lý tịch thu thuốc lá điếu nhập lậu, thuốc lá giả sớm tiến hành tiêu huỷ. Trường hợp không có thuốc lá để tiêu huỷ, Hiệp hội thuốc lá Việt Nam thu hồi kinh phí đã tạm ứng hỗ trợ và thông báo cho Ban 127 Trung ương biết và xử lý.
Định kỳ hàng năm, Hiệp hội thuốc lá Việt Nam báo cáo tình hình huy động, quản lý và sử dụng Quỹ với Bộ Tài chính, Bộ Thương mại.
IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN
1. Thông tư này có hiệu lực sau 15 ngày, kể từ ngày đăng Công báo.
2. Thời gian thực hiện cơ chế huy động kinh phí hỗ trợ công tác phòng, chống buôn lậu thuốc lá, thuốc lá giả được tiến hành thí điểm trong 2 năm 2007 - 2008. Hàng năm, Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Ban chỉ đạo 127 Trung ương và Hiệp hội thuốc lá Việt Nam tiến hành sơ kết đánh giá kết quả thực hiện cơ chế thí điểm này.
3. Trong quá trình thực hiện, nếu phát sinh vướng mắc, đề nghị các cơ quan, đơn vị phản ánh về Bộ Tài chính để phối hợp giải quyết./.