CHỈ THỊ
Về công tác phòng, chống lụt, bão và tìm kiếm cứu nạn,
giảm nhẹ thiên tai năm 2006
_________________
Năm 2005, có tới 9 cơn bão và 4 áp thấp nhiệt đới xuất hiện ở biển Đông, trong đó có 6 cơn bão ảnh hưởng trực tiếp đến nước ta. Đặc biệt là cơn bão số 7 với sức gió mạnh cấp 11, 12, giật trên cấp 12 trùng với thời điểm mực nước thủy triều lớn, nước biển dâng cao gây vỡ đê biển ở một số tỉnh phía Bắc; lũ quét và sạt lở đất ở các tỉnh miền núi đã gây thiệt hại nghiêm trọng về người, tài sản của nhân dân và Nhà nước.
Năm 2005 cũng đã xảy ra 11 đợt lũ trên các sông ở Trung bộ và Tây Nguyên. Hiện tượng hiếm thấy, bất thường là có một số trận lũ lớn và đặc biệt lớn lại xảy ra muộn vào trung tuần tháng 12, đó là thời điểm đã kết thúc mùa mưa lũ hàng năm.
Những tháng đầu năm 2006, ở các tỉnh đồng bằng, trung du Bắc Bộ lượng mưa thấp hơn nhiều so với trung bình nhiều năm, tình trạng thiếu nước, khô hạn diễn ra trên diện rộng, ảnh hướng lớn đến sản xuất vụ Đông Xuân 2005-2006. Mực nước trên hệ thống sông Hồng, sông Thái Bình xuống đến mức thấp nhất trong vòng 100 năm qua.
Tình hình thời tiết, khí hậu, thuỷ văn và tình hình lũ, bão, thiên tai còn tiếp tục diễn biến phức tạp, bất thường và trái quy luật. Để chủ động và có các giải pháp đồng bộ, hiệu quả trong công tác phòng, chống lụt, bão và tìm kiếm cứu nạn năm 2006, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại có thể xẩy ra, Thủ tướng Chính phủ chỉ thị các Bộ, ngành cơ quan và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương:
1. Tổ chức quán triệt và chỉ đạo thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ được giao tại Nghị định số 08/2006/NĐ-CP ngày 16 tháng 01 năm 2006 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Pháp lệnh Phòng, chống lụt, bão đã được sửa đổi, bổ sung ngày 24 tháng 8 năm 2000; Quyết định số 63/2002/QĐ-TTg ngày 20 tháng 5 năm 2002 của Thủ tướng Chính phủ về công tác phòng, chống lụt, bão, giảm nhẹ thiên tai; Quyết định số 46/2006/QĐ-TTg ngày 28 tháng 02 năm 2006 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án Quy hoạch tổng thể 1ĩnh vực tìm kiếm cứu nạn đến năm 2005, tầm nhìn đến năm 2020 và các văn bản chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về công tác phòng, chống lụt, bão và tìm kiếm cứu nạn.
2. Đánh giá, rút kinh nghiệm công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả lũ, bão và công tác tìm kiếm cứu nạn năm 2005 và các năm qua, trên cơ sở đó rà soát lại các phương án phòng, chống lụt, bão và tìm kiếm cứu nạn của Bộ, ngành, địa phương mình, bảo đảm sát với thực tế và diễn biến của từng loại hình thiên tai, sự cố, tai nạn. Có kế hoạch kiểm tra, đôn đốc và chỉ đạo thực hiện công tác phòng, chống lũ, bão và tìm kiếm cứu nạn năm 2006 của Bộ, ngành, địa phương mình có hiệu quả, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai, tai nạn gây ra.
3. Khẩn trương củng cố, kiện toàn Ban Chỉ huy phòng, chống lụt, bão và tìm kiếm cứu nạn các cấp, các ngành. Nâng cao năng lực, trách nhiệm chỉ đạo, kiểm tra của Ban chỉ huy, bảo đảm thống nhất từ Trung ương đến các địa phương, đơn vị, đồng thời phải có sự phối hợp chặt chẽ trong chỉ đạo, điều hành nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp để chủ động xử lý, đối phó kịp thời trong mỗi tình huống.
4. Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trục thuộc Trung ương có trách nhiệm:
- Chỉ đạo việc hoàn thành kế hoạch tu bổ đê điều trước mùa mưa lũ theo quy định; kiểm tra, đánh giá chất lượng từng tuyến đê để có biện pháp xử lý kịp thời các sự cố về đê, kè, cống và các công trình phòng, chống lụt bão; đồng thời phải rà soát lại các phương án hộ đê, cứu hộ đê (đê sông, đê biển) cho từng tuyến, từng trọng điểm trên địa bàn.
Phân công trách nhiệm và phân cấp quản lý nhà nước về công tác phòng, chống lụt bão và tìm kiếm cứu nạn cho cấp huyện, cấp xã, các cơ quan, đơn vị; chỉ đạo tổ chức tốt lực lượng hộ đê, phòng, chống lụt bão và tìm kiếm cứu nạn ở địa phương;
- Kiểm tra, rà soát, xác định cụ thể về số lượng, chủng loại phương tiện, vật tư phòng, chống lụt, bão và các trang bị, phương tiện thiết yếu phục vụ công tác tìm kiếm cứu nạn hiện có trên địa bàn; trên cơ sở đó có kế hoạch bổ sung nhằm đảm bảo đủ cơ số cần thiết theo quy định để có thể huy động kịp thời khi có thiên tai, sự cố xảy ra;
- Xây dựng phương án, kế hoạch cụ thể trong việc tổ chức di dời, bảo vệ dân ở vùng ngập sâu, vùng bãi sông, ven biển và các vùng sạt lở nguy hiểm đến nơi an toàn; có biện pháp đảm bảo an toàn cho tàu, thuyền khi có bão, áp thấp nhiệt đới đang hoạt động;
- Chủ động sử dụng ngân sách địa phương và các nguồn kinh phí khác theo quy định để phòng, chống và khắc phục hậu quả bão, lũ, sớm ổn định sản xuất và đời sống nhân dân; đồng thời phải quan tâm, hỗ trợ, kiên quyết không được để người dân nào vùng bị thiên tai bị đói.
Đối với các địa phương thường xẩy ra lũ quét, sạt lở đất phải làm tốt công tác cảnh báo, thông tin kịp thời đến các huyện, xã, thôn bản để người dân biết, chủ động đối phó; có phương án cụ thể trong việc di dời người và tài sản đến nơi an toàn, kiên quyết giảm thiểu đến mức thấp nhất thiệt hại về người.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm chủ động huy động các nguồn lực của địa phương theo quy định để làm tốt công tác phòng, chống lụt bão, tìm kiếm cứu nạn và khắc phục hậu quả thiên tai, tại nạn xảy ra trên địa bàn.
5. Bạn Chỉ đạo phòng, chống lụt, bão Trung ương có trách nhiệm thường xuyên kiểm tra, đôn đốc và chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương thực hiện tốt công tác phòng, chống và khắc phục hậu quả lũ, bão, thiên tai; đồng thời tổng hợp tình hình, đề xuất với Thủ tướng Chính phủ quyết định các biện pháp đối phó và khắc phục hậu quả lũ, bão nhằm hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai gây ra.
6. Ủy ban Quốc gia Tìm kiếm Cứu nạn có trách nhiệm chỉ đạo và tổ chức triển khai thực hiện Quyết định số 46/2006/QĐ-TTg ngày 28 tháng 02 năm 2006 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án Quy hoạch tổng thể lĩnh vực tìm kiếm cứu nạn đến năm 2005, tầm nhìn đến năm 2020.
- Trước mắt, năm 2006 chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc và hướng dẫn các Bộ, ngành, địa phương rà soát lại chủng loại, phương tiện, vật tư cấp thiết phục vụ tìm kiếm cứu nạn hiện có, trên cơ sở đó có kế hoạch điều chỉnh, bổ sung kịp thời nhằm đáp ứng yêu cầu và nhiệm vụ được giao; đồng thời chỉ đạo, tổ chức xây dựng danh mục các chủng loại, phương tiện, trang thiết bị trình cấp có thẩm quyền phê duyệt để chỉ đạo triển khai việc sản xuất, mua sắm theo quy định;
- Chỉ đạo rà soát các phương án, kế hoạch tìm kiếm cứu nạn, bảo đảm sát thực tế của từng vùng, khu vực và đặc điểm diễn biến bão, lũ, sự cố, tai nạn để có biện pháp chủ động phòng ngừa và đối phó trong mọi tình huống; phối hợp tốt với các lực lượng, các phương tiện của các Bộ, ngành, địa phương, các tổ chức, cá nhân để thực hiện các quy định về tìm kiếm cứu nạn và giải quyết hậu quả các tai nạn;
- Phối hợp chặt chẽ với Ban Chỉ đạo phòng, chống lụt, bão Trung ương, Bộ Quốc phòng và các cơ quan liên quan trong công tác chỉ đạo, điều hành việc phòng, chống lụt, bão và tìm kiếm cứu nạn năm 2006 kịp thời và có hiệu quả. Tổng hợp tình hình, đề xuất với Thủ tướng Chính phủ quyết định các biện pháp về tìm kiếm cứu nạn nhằm hạn chế thiệt hại về người và tài sản của nhân dân và Nhà nước.
7. Bộ Quốc phòng rà soát, xây dựng các phương án bố trí, huy động lực lượng, phương tiện cần thiết cho từng vùng, từng địa bàn để tham gia ứng cứu và xử lý kịp thời các tình huống khẩn cấp về lũ, bão và công tác tìm kiếm cứu nạn, đảm bảo quân đội là lực lượng chủ lực trong công tác này.
Chỉ đạo Bộ đội Biên phòng, Cảnh sát biển Việt Nam cùng với các lực lượng chuyên trách khác tăng cường công tác kiểm tra, xử lý nghiêm các phương tiện hoạt động trên biển không đúng quy định, tàu thuyền chở khách không đạt tiêu chuẩn hoặc chở quá trọng tải cho phép, không bảo đảm an toàn hàng hải.
Chỉ đạo thực hiện tốt việc thông báo bão, áp thấp nhiệt đới bằng biện pháp bắn pháo hiệu ở các điểm ven biển, hải đảo theo quy định.
8. Bộ Công an chỉ đạo các lực lượng của ngành, phối hợp với các cấp chính quyền địa phương và các Bộ, ngành liên quan có phương án bảo đảm an ninh, trật tự an toàn xã hội khi xảy ra sự cố, tai nạn, bão lũ, thiên tai; chuẩn bị sẵn sàng lực lượng, phương tiện tham gia cứu hộ, cứu nạn kịp thời và hiệu quả.
9. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có trách nhiệm:
- Chỉ đạo, đôn đốc các địa phương hoàn thành công tác tu bổ đê điều trước mùa mưa bão năm 2006;
- Kiểm tra và có biện pháp xử lý, bảo đảm an toàn các công trình đê, kè, cống, các hồ chứa nước, các công trình phòng, chống lụt bão; bảo đảm việc thi công các công trình thủy lợi theo tiến độ vượt lũ;
Chỉ đạo, phối hợp với các địa phương vùng thường xuyên bị ảnh hưởng của bão, lũ, thiên tai chuyển đổi cơ cấu sản xuất nông nghiệp, cơ cấu mùa vụ thích hợp để né tránh thiên tai. Đồng thời làm tốt công tác bảo vệ và phòng, chống cháy rừng.
10 Bộ Thủy sản có trách nhiệm chỉ đạo việc đảm bảo an toàn cho người và phương tiện nghề cá hoạt động trên sông, trên biển và tại các nơi neo đậu tàu thuyền tránh trú bão, áp thấp nhiệt đới; có biện pháp bảo vệ sản xuất và các công trình nuôi trồng thủy sản nhằm hạn chế thiệt hại do lũ, bão gây ra.
Đặc biệt là tăng cường công tác kiểm tra, xử lý các phương tiện nghề cá hoạt động không đảm bảo các trang thiết bị an toàn theo quy định. Đồng thời chỉ đạo, phối hợp với các địa phương tổ chức tuyên truyền, phổ biến kiến thức, kinh nghiệm trong việc chủ động phòng, tránh bão cho ngư dân.
11. Bộ Giao thông vận tải có trách nhiệm:
- Chuẩn bị sẵn sàng lực lượng, phương tiện, vật tư cần thiết để tham gia ứng cứu và xử lý kịp thời khi các công trình cầu, đường, bến cảng và các công trình giao thông khác bị hư hỏng, đảm bảo giao thông thông suốt trong mùa mưa bão, nhất là các tuyến đường giao thông chính, quan trọng;
- Có kế hoạch kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện các quy định về quản lý, đăng kiểm, đăng ký tàu thuyền, trang thiết bị cần thiết để bảo đảm an toàn cho người và phương tiện;
- Phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương liên quan tham gia xử lý, bảo vệ các công trình đê điều, hồ, đập, các công trình phòng, chống lụt, bão và công tác tìm kiếm cứu nạn theo sự chỉ đạo của Thủ tưởng Chính phủ và các cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
12. Bộ Tài nguyên và Môi trường căn cứ Quyết định số 307/2005/QĐ-TTg ngày 25 tháng 1 1 năm 2005 của Thủ tướng Chính phủ về Quy chế báo áp thấp nhiệt đới, bão lũ chỉ đạo các cơ quan chức năng tổ chức việc thu thập và xử lý thông tin, thực hiện cảnh báo, dự báo và thông báo kịp thời tin về áp thấp nhiệt đới, bão, lũ cho các Bộ, ngành, địa phương và nhân dân biết để chủ động đối phó. Đặc biệt là phải làm tốt công tác cảnh báo lũ quét, sạt lở đất đối với các tỉnh miền núi, trung du và các vùng, khu vực thường xuyên xảy ra lũ quét, sạt lở đất nhằm hạn chế thiệt hại, nhất là thiệt hại về người.
13. Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội có trách nhiệm theo dõi sát tình hình diễn biến lũ, bão, thiên tai để nắm chắc tình hình thiếu đói nhân dân vùng bị thiên tai; tổng hợp tình hình, phối hợp với Bộ Tài chính đề xuất với Thủ tướng Chính phủ quyết định các biện pháp cứu trợ kịp thời nhằm sớm ổn định đời sống nhân dân, nhất là không được để người dân nào vùng bị thiên tai bị thiếu đói. Đồng thời chỉ đạo, hướng dẫn và kiểm tra việc thực hiện cứu trợ ở các địa phương, đảm bảo đúng quy định, không được để xảy ra thất thoát, tiêu cực.
14. Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành cơ quan: Ban Chỉ đạo phòng, chống lụt, bão Trung ương, Ủy ban Quốc gia Tìm kiếm Cứu nạn, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội và các Bộ, ngành liên quan theo dõi, tổng hợp tình hình thiệt hại do lũ, bão gây ra, đề xuất mức hỗ trợ kịp thời, trình Thủ tướng Chính phủ quyết định.
15. Trong mùa mưa, bão, Đài Tiếng nói Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam và các cơ quan thông tin đại chúng có trách nhiệm theo dõi chặt chẽ tình hình, diễn biến thiên tai, bão, lũ, đồng thời phối hợp chặt chẽ với Trung tâm dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia để thông báo kịp thời các tin về lũ, bão, thiên tai và công tác chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo phòng, chống lụt, bão Trung ương, Ủy ban Quốc gia Tìm kiếm Cứu nạn để các Bộ, ngành địa phương và nhân dân biết, chủ động phòng chống.
16. Các Bộ, ngành khác theo chức năng, nhiệm vụ được giao có trách nhiệm chỉ đạo, làm tốt công tác phòng, chống lụt, bão và tìm kiếm cứu nạn của Bộ, ngành, địa phương mình nhằm giảm thiểu đến mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai, tai nạn gây ra. Có phương án chuẩn bị sẵn sàng lực lượng, phương tiện, vật tư cần thiết để phối hợp tham gia việc phòng, chống lụt, bão và tìm kiếm cứu nạn theo sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Trưởng ban Ban Chỉ đạo phòng, chống lụt, bão Trung ương và Chủ tịch Ủy ban Quốc gia Tìm kiếm Cứu nạn.
Căn cứ các quy định của pháp luật về phòng, chống lụt, bão, công tác tìm kiếm cứu nạn, chức năng, nhiệm vụ được giao và nội dung Chỉ thị này, các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ban hành Chỉ thị về công tác phòng, chống lụt bão, tìm kiếm cứu nạn của Bộ, ngành, địa phương mình, đảm bảo sát thực tế, giảm thiểu đến mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai, tai nạn gây ra.
17. Ban Chỉ đạo phòng, chống lụt, bão Trung ương, Ủy ban Quốc gia Tìm kiếm Cứu nạn có trách nhiệm theo dõi, kiểm tra việc thực hiện của các Bộ, ngành, địa phương về công tác phòng, chống lụt, bão và tìm kiếm cứu nạn và định kỳ báo cáo kết quả lên Thủ tưởng Chính phủ./.